Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu: Yargıtay Kararı Işığında Güncel Yorumlar
Hayvan Saldırısı Sonucu Sorumluluk ve Tazminat Davaları
Hayvan bulundurmanın sorumluluğu, özellikle apartman, site veya ortak yaşam alanlarında sıkça tartışılan bir hukuk konusudur. Son yıllarda hayvan saldırılarıyla ilgili olarak açılan maddi ve manevi tazminat davalarında, yerel mahkemelerin ve Yargıtay’ın verdiği kararlar uygulamada önemli yol gösterici olmaktadır. Bu yazımızda, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin örnek niteliğindeki 2017/13265 Esas, 2019/4609 Karar sayılı hükmü üzerinden güncel değerlendirmeler yapılacaktır.
Olayın Özeti
Bir apartmanda, davalının bakım ve gözetiminde olan köpeklerin saldırısına uğrayan kişi, kaçmaya çalışırken apartmana ait korkuluğu olmayan merdivenden düşerek ciddi şekilde yaralanmıştır. Suç duyurusu üzerine başlatılan soruşturma neticesinde alınan bilirkişi raporunda, köpeklerin sahibinin birinci derecede asli kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Davacı, uğradığı fiziksel zararın yanı sıra ameliyat masrafları ile kendisinin ve refakatçisinin yemek, yol, konaklama ve hastaneye ulaşım gibi tüm giderlerini kendi imkanlarıyla karşılamak zorunda kalmıştır. Bu nedenle sürekli ve geçici iş göremezlikten doğan maddi tazminatın komşusundan tahsilini talep etmiştir.
Tarafların İddia ve Savunmaları
Davalı taraf ise, köpeğinin saldırgan olmadığını ve olayın davacının bahçeye izinsiz girmesi nedeniyle gerçekleştiğini savunmaktadır. Ayrıca, apartmana hırsız girişi riskine karşı köpek bulundurmanın bir zorunluluk olduğuna dikkat çekmiş, köpeğinin camdan havlamasının davacıyı ürküttüğünü, bu nedenle olayın meydana gelmiş olabileceğini belirtmiştir.
Yerel Mahkeme Kararı
Yerel mahkeme, davacının kamuya açık olmayan bir alanda bulunma nedenini açıklayamamasını ve olayın ağırlıklı olarak davacının kendi kusurundan kaynaklanmasını gerekçe göstererek davayı reddetmiştir. Burada ispat yükü davacıya yüklenmiş ve davalıya kusursuz sorumluluk atfedilmemiştir.
Yargıtay’ın Yaklaşımı
Yargıtay ilgili hukuk dairesi yaptığı incelemede, davacının davalının gözetimindeki köpeklerden kaçarken düştüğünü ve zarara uğradığını tespit etmiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun hayvan bulunduranın kusursuz sorumluluğuna ilişkin hükümlerine atıfta bulunarak, bir hayvanın bakım ve yönetimini üstlenen kişinin, hayvanın sebep olduğu zararı tazminle yükümlü olduğunu vurgulamıştır. Burada kusursuz sorumluluğun, hayvan sahibi tarafından gerekli özenin gösterildiğinin ispat edilmesi halinde ortadan kalkabileceği belirtilmiştir. Ayrıca, illiyet bağının davacının komşunun bahçesinde bulunması nedeniyle kopmayacağına karar verilmiştir. Sonuç olarak, olayın gelişim biçimi ve hayvan bulunduranın sorumluluğunu düzenleyen ilkeler birlikte değerlendirilmiş ve davalının meydana gelen zarardan sorumlu olduğu, ancak davacının müterafik kusurunun olup olmayacağının ayrıca değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Değerlendirme ve Sonuç
Bu olay, hayvan bulunduranın kusursuz sorumluluğunun tipik bir örneğidir. Yerel mahkemenin verdiği red kararı, davacının köpek saldırısına uğradığı somut vakıası karşısında hukuka açıkça aykırı bulunmuştur. Türk Borçlar Kanunu’na göre, hayvan sahibinin kusursuz sorumluluğu esastır ve zararın ispat yükü davalıya ait olmalıdır. Yargıtay, davacının da kendi kusurunun olup olmadığının incelenmesini ve gerekirse tazminat miktarında indirim yapılmasını önermektedir.
Öte yandan, davalının geçici olarak bakımını üstlendiği diğer köpeğin saldırısından da sorumlu olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, apartman merdivenlerinde korkuluk bulunmamasının da olayda rol oynayabileceği, bu durumda apartman yöneticisinin Kat Malikleri Kanunu kapsamında ayrıca sorumluluğunun gündeme gelebileceği değerlendirilmiştir.
Hayvan sahiplerinin, bakımını üstlendikleri hayvanların çevreye zarar vermemesi için her türlü önlemi alması ve Türk Borçlar Kanunu’ndaki düzenlemeleri iyi bilmesi gerekmektedir. Apartman ve site gibi ortak alanlarda hem hayvan sahiplerinin hem de yöneticilerin sorumluluklarını yerine getirmeleri, olası hukuki ihtilafların önlenmesi açısından büyük önem taşır.
Avukatınıza danışmadan hukuki işlem yapmamanız tavsiye edilir. Bu yazı bilgilendirme amacı taşımaktadır.